Overdrachtsbelasting is de belasting die je in Nederland betaalt als je een huis, stuk grond of bedrijfspand koopt of geschonken krijgt. Ook betaal je overdrachtsbelasting over bepaalde rechten met betrekking tot onroerend goed. Zoals erfpacht of opstalrecht. Je betaalt overdrachtsbelasting over de aankoopsom van het onroerend goed. De notaris kan de aangifte namens u doen.
Wanneer betaal je de overdrachtsbelasting?
Bij de notaris vindt de overdracht van een woning plaats. Hier moet ook de overdrachtsbelasting worden betaald. Hoeveel procent overdrachtsbelasting betaald moet worden is afhankelijk van de situatie. Hierover straks meer. Meestal betaalt de koper van de woning de overdrachtsbelasting. Dit wordt kosten koper genoemd. Dit is niet standaard, in sommige gevallen neemt de verkopende partij de kosten voor eigen rekening. Zoons Vastgoed neemt de gehele overdrachtsbelasting voor rekening.
De overdrachtsbelasting in 2024
Er gelden verschillende regels voor het betalen van overdrachtsbelasting. Deze regels veranderen regelmatig. Hieronder staat een overzicht met alle informatie omtrent overdrachtsbelasting in 2024.
Sinds 2021 wordt er geen overdrachtsbelasting meer betaald door personen tussen de 18 en 34 jaar die een huis koopt om zelf in te wonen. Dit heet startersvrijstelling. Deze vrijstelling is gemaakt zodat het kopen van een huis toegankelijker wordt voor jongere mensen.
Er zitten wel een aantal voorwaarden aan deze startersvrijstelling. Zo geldt de vrijstelling enkel voor woningen tot €510.000. Ook moet je zelf in het huis gaan wonen. De vrijstelling geldt slechts één keer, dus als je de vrijstelling eenmaal hebt gebruikt kan je deze niet nog een keer gebruiken. Wanneer je het huis samen koopt met je partner die ouder is dan 34 dan betaal je 2% overdrachtsbelasting over de helft van de koopsom van het huis.
Verder geldt een overdrachtsbelasting van 2% wanneer je niet voldoet aan de startersvoorwaarden en een huis koopt waar je zelf in gaat wonen. Koop je een huis voor een andere reden en ga je er zelf niet in wonen of wordt deze woning niet je hoofdverblijf dan betaal je vanaf 2024 10,4% overdrachtsbelasting. Dit geldt dus ook voor vastgoedbeleggers waardoor het minder aantrekkelijk is geworden om een woning aan te kopen.
Uitzonderingen op overdrachtsbelasting
Naast de startersvrijstelling zijn er ook nog een aantal uitzonderingen waarbij je geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen.
De eerste uitzondering is wanneer je in gemeenschap van goederen gaat trouwen en je voor de helft eigenaar wordt van de eigen woning van je partner. In dit geval is er geen sprake van een verkrijging maar van een boedelmenging. In dit geval hoef je geen overdrachtsbelasting te betalen. Ook als je een woning erft hoef je geen overdrachtsbelasting te betalen. Wel heb je in dit geval andere kosten. Daarnaast zijn er nog een aantal specifieke uitzonderingen waarbij je geen overdrachtsbelasting betaald. Bijvoorbeeld bij de verdeling van gemeenschap tussen samenwoners (enkel bij een verhouding van 40%-60 of kleiner en bij bedrijfsoverdracht aan familieleden en bij een samenloop met de heffing van omzetbelasting.
Hoe betaal je overdrachtsbelasting?
Meestal wordt er bij de overdracht van een woning een notaris ingeschakeld. De notaris maakt dan de notariële akte op. In dit geval hoef je niks te doen en doet de notaris digitaal aangifte bij de Belastingdienst en betaalt hij of zij de overdrachtsbelasting namens jou. Wanneer er geen notariële akte is opgesteld moet je zelf binnen een maand nadat je eigenaar bent geworden van een woning aangifte doen en de overdrachtsbelasting betalen.
Praktische zaken omtrent overdrachtsbelasting
De overdrachtsbelasting is niet aftrekbaar wanneer je belastingaangifte doet. Ook kun je de overdrachtsbelasting niet meefinancieren in je hypotheek. Je moet dus de overdrachtsbelasting met eigen (spaar)geld betalen.
Bij de verkoop voor een aanzienlijk lagere prijs dan de marktwaarde wordt de overdrachtsbelasting geheven over de daadwerkelijke waarde van de woning.
Ten slotte hoeft er, wanneer een woning binnen zes maanden na aankoop wordt verkocht, slechts over de extra waarde overdrachtsbelasting worden betaald.